Vuruntu ve Benzin Oktanı Arasındaki İlişki
Aracın yakıt pompası parçalarıyla ilişkili olarak vuruntu ve benzin oktanı arasında ilişkiler bulunmaktadır. Vuruntu, yanma odasında bulunan piston üst ölü noktaya (ÜÖN) yaklaşırken, henüz daha ulaşamadan hava ve yakıt karışımının yüksek basınç ve sıcaklığın etkisiyle kendiliğinden yanması olayıdır. Vuruntu bir kontrolsüz yanma olup istenmeyen bir zamanda gerçekleşmektedir.
Piston henüz sıkıştırma yapmak için yukarıya doğru yani ÜÖN’ya hareket ederken, bir anda erken bir şekilde gerçekleşen yanmayla tam tersi bir yönde itilmeye mecbur kalır. Kontrolsüz yanma tiplerinden olan ve vuruntu anında piston, silindir duvarına çarpar ve tersi ile ani kuvvetlerle piston biyel yataklarına aşırı yük biner ve yatakları bozar sonucunda da motorun supapları zedelenir. Ayrıca motorun performansı düşer ve yakıt tüketimi ise dolayısıyla artar.
Vuruntulu çalışma, motorun titreşimli ve darbeli çalışmasıyla, motordan gelen sesinin farklılaşmasıyla da anlaşılabilir. Günümüz şartlarında modern araçlarda vuruntulu çalışma durumu, motor bloğunda bulunan vuruntu sensörü aracılığıyla algılanır ve motor kontrol ünitesi tarafından sürücü gösterge panelinden sarı bir renk halinde motor arıza lambasını yakar. Ayrıca motor kontrol ünitesi arıza hafızasına da bu arızayı kaydeder.
Benzinli motorlar içerisinde sıkıştırma oranları 10:1 veya 12,5:1 civarındadır. Düşük oktanlı benzin, yüksek sıkıştırma oranına sahip olan motorlarda kullanılamaz. Yüksek sıkıştırma oranı demek sıkıştırma zamanının sonunda daha yüksek biçimde sıkıştırma, daha yüksek şekilde basınç ve daha yüksek şekilde sıcaklık demektir. Tüm bu şartlar göz önüne alındığında daha buji ateşlemeden kendiliğinden tutuşma eğilimini arttıracaktır. Bu nedenle de motorun sıkıştırma oranının, yanma odası tasarımının ve motor karakteristiğinin kullanılmış olan yani aslında önerilen benzin oktan sayısıyla yakından ilişkisi vardır. Daha yüksek oktanlı benzinlerin kullanımı ise daha yüksek sıkıştırma oranına sahip benzinli motorlar da yaygınlaşmış bir durumdur.
Piston henüz sıkıştırma yapmak için yukarıya doğru yani ÜÖN’ya hareket ederken, bir anda erken bir şekilde gerçekleşen yanmayla tam tersi bir yönde itilmeye mecbur kalır. Kontrolsüz yanma tiplerinden olan ve vuruntu anında piston, silindir duvarına çarpar ve tersi ile ani kuvvetlerle piston biyel yataklarına aşırı yük biner ve yatakları bozar sonucunda da motorun supapları zedelenir. Ayrıca motorun performansı düşer ve yakıt tüketimi ise dolayısıyla artar.
Vuruntulu çalışma, motorun titreşimli ve darbeli çalışmasıyla, motordan gelen sesinin farklılaşmasıyla da anlaşılabilir. Günümüz şartlarında modern araçlarda vuruntulu çalışma durumu, motor bloğunda bulunan vuruntu sensörü aracılığıyla algılanır ve motor kontrol ünitesi tarafından sürücü gösterge panelinden sarı bir renk halinde motor arıza lambasını yakar. Ayrıca motor kontrol ünitesi arıza hafızasına da bu arızayı kaydeder.
Benzinli motorlar içerisinde sıkıştırma oranları 10:1 veya 12,5:1 civarındadır. Düşük oktanlı benzin, yüksek sıkıştırma oranına sahip olan motorlarda kullanılamaz. Yüksek sıkıştırma oranı demek sıkıştırma zamanının sonunda daha yüksek biçimde sıkıştırma, daha yüksek şekilde basınç ve daha yüksek şekilde sıcaklık demektir. Tüm bu şartlar göz önüne alındığında daha buji ateşlemeden kendiliğinden tutuşma eğilimini arttıracaktır. Bu nedenle de motorun sıkıştırma oranının, yanma odası tasarımının ve motor karakteristiğinin kullanılmış olan yani aslında önerilen benzin oktan sayısıyla yakından ilişkisi vardır. Daha yüksek oktanlı benzinlerin kullanımı ise daha yüksek sıkıştırma oranına sahip benzinli motorlar da yaygınlaşmış bir durumdur.
