Bir Teker Patinaj Yaptığında Araç Neden Hareket Etmez?

Bir araçla sürüş anında hareket etmeye çalışırken bir teker patinaj yaparsa araç hareket etmez ve kuru zeminlerde tekerlek dönmez. Aracın hareket etmesini engelleyen ve en sık karşılaşılan sürüş durumu tek tekerin yol tutuşunu kaybederek patinaja kapılmasıdır. Aşağıda teknik detayları anlatılan bu durum, hem kilitli diferansiyelin hem 4 tekerden çekiş sisteminin hem de ASR sisteminin neden gerekli olduğu açıklanmaktadır.

Standart bir diferansiyel ve 2 tekerden çekiş söz konusu olduğu anda hareket aktarımı bazı temel ilkelere göre gerçekleşir. Standart bir diferansiyel, vites kutusundan gelen devri yani hızı farklı miktarlarda önce tekerleklere iletir. Bir araçta her iki tekerlek farklı hızlarda dönebilmektedir. Standart bir diferansiyel, vites kutusundan gelen torku (döndürme kuvvetini), her iki tekerleğe her zaman eşit miktarda dağıtır. Yine standart bir diferansiyelin bulunduğu sistemde, tekerleğin bir çamurda ve diğeri kuru zeminde olsun, farklı sürtünme kuvvetine maruz kalarak tekerleklerden biri patinaj yaptığında diğer tekerler durmaktadır. Bu durumlarda diferansiyeldeki istavroz dişli kendi ekseni döner yani duran tekerleğin aks milinin dişlisi üzerinde yuvarlanmaya başlar. Bu sebeple dönen tekerleğin dönüş hızı da dolayısıyla artar. Yani tork, devire dönüşmektedir. Tekerleklerden biri patinaj yaptığı anda ve diğeri kuru zeminde duruyorken, ayna dişlideki tork, patinaj yapan tekerleğin aks dişlisinde devir hızına dönüşür. Yani devir hızı artarken de tork azalır. Standart bir diferansiyelde, sağ ve sol aks millerindeki tork miktarı, her zaman eşit olmak zorundadır.